5. Overzicht nieuwe ontwikkelingen

Naast het huidig beleid zijn er natuurlijk altijd nieuwe ontwikkelingen. Deze worden hieronder weergegeven. Wanneer dit mogelijk was zijn ook de ambities van het college in deze lijst verwerkt. Om de raad inzicht te geven in de urgentie van de ontwikkeling is ook hier ieder product ingedeeld in een categorie. Er zijn drie categorieën te onderscheiden:

Categorie 1: urgent
Categorie 2: belangrijk
Categorie 3: nuttig

Ad1: producten die zijn ingedeeld in categorie 1 zijn urgent. Als dit niet wordt gehonoreerd loopt beleid en/of uitvoering vast. Bij de toelichting van het product wordt aangegeven welke effecten dit heeft.
Ad2: producten in categorie 2 zijn belangrijk. Ze zijn zeer wenselijk. Bij niet honoreren leidt het in de meeste gevallen tot de situatie dat het na een paar jaar zal opschalen naar de categorie urgent.
Ad3: producten in categorie 3 zijn wenselijk. 

 

  Onderwerp Categorie 2018 2019 2020 2021  2022
1 Doorontwikkeling P&C cyclus 3 0 25.000 0 0 0
2 Cultuurbeleid 3 0 17.000 17.000 17.000 17.000
3 Burgerparticipatie 1 20.000 40.000 40.000 20.000 0
4 Inzet subsidieverstrekkingen 2 0 9.300 0 0 0
5 Subsidieverstrekkingen 2 0 43.000 0 0 0
6 Strategische adviescapaciteit 1 0 150.000 150.000 150.000 150.000
7 Beleidscapaciteit 1 0 90.000 90.000 90.000 90.000
8 Projectmatig werken/ Projectondersteuning 1 0 70.000 50.000 50.000 50.000
9 Applicatiebeheer 1 0 35.000 35.000 0 0
10 Privaatrechtelijke handhaving 3 0 35.000 35.000 35.000 35.000
11 Vergunningen 1 0 55.000 55.000 55.000 55.000
12 Groen (glasvezel) 3 25.000 0 0 0 0
13 Toerisme 3 0 30.000 0 0 0
14 Armoedecoördinator 3 0 30.000 30.000 0 0
15 Investeringen nieuw (lasten buiten de planperiode) 2 0 0 0 0 16.250
16 Investeringen nieuw (vrijval lasten buiten de planperiode) 2 0 0 0 0 -16.250
17 Investeringen nieuw 2 0 0 0 16.250 32.313
      45.000 629.300 502.000 433.250 429.313

Tabel 5.1: Overzicht nieuwe ontwikkelingen  

Toelichting tabel
1. Doorontwikkeling P&C cyclus

De raad heeft op 5 juni 2018 opdracht gegeven om de P&C cyclus verder door te ontwikkelen. Onderdeel van de opdracht is verdere digitalisering van de producten en het toevoegen van indicatoren die ertoe leiden dat de sturings- en controlerende mogelijkheden van de raad worden vergroot. Op basis van ervaringen van andere gemeenten is de verwachting dat dit leidt tot € 25.000 structurele kosten. Het plan van aanpak wordt in 2018 verder uitgewerkt, zodat vervolgens een meer gedetailleerde begroting kan worden overlegd. Om voortgang van het proces te waarborgen worden de ingeschatte kosten voor 2018 opgevoerd.

2. Cultuurbeleid
Met ingang van 2018 zijn middelen beschikbaar gesteld voor cultuurbeleid. Feitelijk betreft dit een inzet van een dag per week. Dat is dusdanig weinig formatie dat nauwelijks tot niet invulling gegeven kan worden aan zowel lokale als landelijke ambities. Door de formatie met nog een dag per week uit te breiden en in samenwerking met Oldenzaal cultuur- en erfgoedbeleid vorm te geven (kosten € 17.000), ontstaan synergievoordelen waarmee Lossers cultuurbeleid serieuzer van de grond komt.

3. Burgerparticipatie
Burgerparticipatie is in het coalitieprogramma één van de ambities. Dat ligt in lijn met de ambities van de organisatie; burgerparticipatie is één van de vier ontwikkelopgaven van de organisatie. Om burgerparticipatie goed te kunnen implementeren is tijdelijk een extra personele inzet nodig. Deze onderhoudt tevens de primaire relatie met de dorpsraden. In het kader van sober en doelmatig 0,5 fte startend in de tweede helft van 2018, doorlopend t/m eerste helft 2021.

4 & 5. Subsidieverstrekkingen
Per 2017 is een pilot van twee jaar gestart voor het verstrekken van incidentele subsidies en dorpsbudgetten. De aanvullend benodigde middelen zijn gedurende de pilot ten laste gebracht van de AR. Continuering van dit beleid vraagt om middelen (€ 43.000). Indien in 2018 na evaluatie besloten wordt tot voortzetting van incidentele subsidieverstrekking vergt dat additionele personele inzet (kosten € 9.300). 

6 t/m 8. Uitbreiding capaciteit
Strategische adviescapaciteit: al sinds enige jaren loopt de organisatie aan tegen het ontbreken van strategische adviescapaciteit voor onderwerpen die het sectoraal gerichte gewone beleidswerk overstijgen. Dit zijn onderwerpen die soms snel opkomen naar aanleiding van actualiteit, maar vaak ook taakveld overschrijdende nieuwe ontwikkelingen betreft. Als voorbeeld zou kunnen worden gedacht aan onderwerpen als: duurzaamheid en participatie. De praktijk is tot heden dat zo goed mogelijk wordt geprobeerd om hier een 'mouw aan te passen'. Dit gaat ten koste van andere werkzaamheden (waar om verschillende redenen de druk ook steeds groter wordt) en met minder snelheid, diepgang en integraliteit dan gewenst. Recent is in het rekenkamerrapport over de toekomstbestendigheid van de ambtelijke organisatie vooral op dit punt van ontbrekende strategische capaciteit ingezoomd. Voorgesteld wordt om 1,5 fte strategische adviescapaciteit beschikbaar te stellen.

Beleidscapaciteit: door diverse ontwikkelingen, zoals de groeiende economie en daardoor toenemende druk op de ruimtelijke planontwikkeling, ver doorgevoerde bezuinigingen in voorgaande jaren waardoor op een aantal beleidsterreinen (vrijwel) geen adviescapaciteit meer aanwezig is en taakuitbreiding bij de gemeentelijke overheid, kunnen de werkzaamheden niet meer in alle gevallen binnen een redelijke termijn worden uitgevoerd. Gevolg daarvan is dat diverse werkzaamheden steeds vaker en verder op de lange termijn worden geschoven (bijvoorbeeld de structuurvisie, standplaatsenbeleid, actualisatie bestemmingsplannen). Dit is niet meer houdbaar en heeft naast negatieve gevolgen voor de dienstverlening, ook effect op het welbevinden van medewerkers. Voorgesteld wordt om hiervoor één fte beschikbaar te stellen.

Projectmatig werken & projectondersteuning : De ervaring met het invoeren van projectmatig werken in de afgelopen acht jaren leert ons dat projectmatig werken echt een vak is. Ondanks pogingen om met eigen menskracht projectmatig werken structureel en goed in te voeren, moet geconstateerd worden de er een extra stap nodig is om dit te bereiken. Hiervoor is een stevige externe inzet nodig gedurende een langere periode. Voorgesteld wordt om gedurende de komende één tot twee jaar voor ongeveer twee dagen per week iemand hierop in te zetten. Deze persoon moet veel ervaring met projectmatig werken hebben, analytisch zijn en de vinger op de zere plek durven leggen. Kortom alle betrokkenen de spiegel voorhouden. Hiervoor is een incidentele investering van € 70.000 (2019) en € 35.000 (2020) nodig.
Daarnaast komt het in de huidige praktijk bij de uitvoering van projecten te vaak voor dat de projectleider naast zijn eigenlijke werk als projectleider ook allerlei administratieve en andere ondersteuningstaken zelf moet doen door het ontbreken van adequate ondersteuning. Tijd die beter gestoken kan worden in het project of in een ander project. Hiervoor is één fte structureel (€ 50.000) nodig. We zien deze twee onderdelen nadrukkelijk in samenhang. Voorgesteld wordt om in 2019 de middelen beschikbaar te stellen voor het projectmatig werken, om vervolgens in de loop van 2020, na beëindiging van de externe ondersteuning de middelen in te zetten voor de structurele projectondersteuning.

9 &10. Uitbreiding capaciteit Openbare werken

Applicatiebeheer OW: voorgesteld wordt een tijdelijke uitbreiding voor twee jaar (€ 35.000 ). De laatste jaren is in het domein Fysiek, waar de afdeling OW onder valt, de inzet en afhankelijkheid van IT sterk toegenomen.Het gaat daarbij om de verplichte aansluiting op basisregistraties als BGT, BAG en straks BRO, maar ook het gebruik van Melddesk en het geleidelijk overgaan naar zaakgericht werken. Tevens is Fysiek bronhouder van data die beschikbaar wordt gesteld aan bijvoorbeeld GIS-viewers en straks de omgevingswet. Alle IT heeft een directe relatie met werkprocessen en projecten en dit geldt (bijna) voor het totale speelveld fysiek. Om bedrijfsvoering (waaronder projecten) en kwaliteitszorg op de juiste wijze te borgen is beheer nodig. Dit zijn functies als applicatie- en functioneel beheer. De functioneel beheerder is tevens de verbinding tussen de informatiebehoefte (vraag) op een afdeling en de mogelijkheden die IT biedt. In kleinere organisaties  (gemeente Losser) vaak een combifunctie (zgn. ‘key-users’), maar wel met voldoende tijd. Deze tijd ontbreekt! Als beheer onvoldoende is geregeld loop je risico’s (bijvoorbeeld onjuiste data, maar ook inefficiënt gebruik van applicaties). Professioneel functioneel applicatiebeheer is noodzakelijk.

Privaatrechtelijke handhaving: bij onrechtmatig in gebruik genomen groenstroken door burgers (bijvoorbeeld ter vergroting van achtertuinen) kan de overheid, door gebruik te maken van haar eigenaarsbevoegdheid, privaatrechtelijk handhaven. Ook privaatrechtelijk kostenverhaal op grond van een onrechtmatige daadsactie kan tot de mogelijkheden behoren, bijvoorbeeld bij het opruimen van olie op de weg.
Privaatrechtelijke handhaving is binnen de gemeente niet belegd. Om dit op te kunnen pakken wordt voorgesteld een bedrag van € 35.000 structureel in de begroting op te nemen.

11. Handhaving & toezicht APV en bijzondere wetten
Het toezicht houden en handhaven op de APV en de bijzondere wetten is een wettelijke taak. Gedegen en effectief toezicht en handhaving van deze bijzondere wetten, zoals de Wet op de Kansspelen en de APV, bijvoorbeeld bij evenementen, ontbreekt al jaren, vanwege het niet beschikken over de capaciteit hiervoor.
De raad heeft budget beschikbaar gesteld voor het aanstellen van BOA’s (parttime inzet). Deze toezichthouders zullen (en kunnen) worden ingezet op een aantal specifieke daarvoor bevoegde onderdelen (toezicht op de Drank- en horecawet en een aantal specifieke andere aspecten, zoals diftar c.a.). Deze BOA’s zijn daarmee een beperkt deel van de toezicht en handhaving binnen dit gehele taakveld inzetbaar en hebben daarbij een specifieke rol.
Nu worden op incidenten en daarmee op ad hoc basis handhavers met specialisatie bouw en milieu voor dergelijke taken ingezet. Hiervan zal een substantieel deel, namelijk de helft, overgaan naar de ODT (onderdeel milieu). 
Ook uit analyse van de provincie, het zogenaamde verbeterplan, is te concluderen dat Wabo-handhavers moeten worden ingezet voor de het taakveld waarvoor ze zijn aangesteld, namelijk deze Wabo.
Niet alleen vanuit het thema Ondermijning, maar ook in het kader van een (ver)betere integrale, interne, samenwerking bij de aan aanpak van de diverse gemeentelijke vraagstukken en om adequaat antwoord kunnen geven op ondersteuningsvragen van andere afdelingen, zoals Openbare werken en BSP, alsook om goed samen te kunnen werken met diverse externe partners, waarop met name de Omgevingswet mede doelt, is deze capaciteit nodig. 
In tegenstelling tot nu, in ad hoc en reactief actie ondernemen, zal dan meer tijd beschikbaar zijn en ook gestoken kunnen worden in bewustwording, informatievoorziening, communicatie en vroegtijdige signalering en analyse, waardoor in een vroeg stadium en dus eerder in het proces ingestoken kan worden en tijdrovende handhavingstrajecten en rechtsgangen voorkomen kunnen worden ('werken vanuit de bedoeling'). Een bijkomend voordeel is dat ook een goede zogenaamde eerste toezicht of probleemverkenning kan plaatsvinden, alvorens opdrachten worden doorgezet naar de ODT.
Er is geen ruimte om op deze werkzaamheden op een juiste en gedegen manier op te pakken, waardoor er sprake is van een structureel knelpunt dat naar verwachting zoals hierboven aangegeven met het thema Ondermijning en de komende Omgevingswet groter zal gaan worden.

12. Groen (glasvezelkabel)
In 2018 wordt er glasvezelkabel aangelegd in het buitengebied van de gemeente Losser. Vanuit de gemeente is hiervoor toezicht en handhaving nodig. De kosten zijn niet in het project begroot.

13. Toerisme
In 2016 is een Actieprogramma Recreatie Toerisme opgesteld door/ in samenwerking met de toeristische ondernemers. Voor de uitvoering hiervan is budget beschikbaar gesteld, dat eind 2018 wordt geëvalueerd. Vooruitlopend op de evaluatie stellen wij voor € 30.000 op te nemen voor continuering in 2019. Bij de Voorjaarsnota 2020 komen wij met een nieuw voorstel.

14. Armoedecoördinator
Na positieve ervaringen met het huidig gevoerde armoedebeleid is in het nieuwe coalitieakkoord opgenomen om voor twee jaar de functie van armoedecoördinator te continueren.

15, 16 & 17. Investeringen nieuw
In de planperiode 2019-2022 staan een aantal investeringen gepland waarvan de kapitaallasten buiten de planperiode ontstaan. Omdat hiervan ook aangegeven moet worden of dit past binnen de beschikbare dekking, zijn de lasten van het eerstvolgende jaar opgenomen; voor het beeld is ook de vrijval van deze lasten in het laatste jaar van de planperiode verwerkt.

De overige opgenomen lasten ontstaan uit de in de planperiode opgenomen investeringen voor:

  • Kwaliteitsimpuls centrum Losser fase II en fase III
  • Herinrichting omgeving De Muchte
  • Kwaliteitsimpuls dorpskern Beuningen (i.s.m. participatieproces "Boeiend Beuningen")
  • Kwaliteitsimpuls Glane (Glane aan de Dinkel)
  • Uitvoeringsprogramma duurzaamheid

Voor een meer uitgebreid overzicht wordt verwezen naar bijlage 2.