1. Inleiding

Voor u ligt de Voorjaarsnota 2025-2029 van de gemeente Losser. Hierin geven we inzicht in de begrotingsuitvoering over 2025, het financieel perspectief voor de komende 4 jaren en de nieuwe beleidsvoornemens. De Voorjaarsnota is de basis voor de Gemeentebegroting 2026.

Bij het tot stand komen van deze Voorjaarsnota hebben we de volgende uitgangspunten gehanteerd: 

  • De laatste jaarschijf (2029) is structureel sluitend; 
  • We ramen reëel en scherp;
  • Naast de gekozen koers worden alleen extra lasten geaccepteerd als deze onvermijdelijk zijn (wettelijk of autonoom beleid);
  • De basis is op orde: de dienstverlening aan onze inwoners moet goed zijn;
  • We investeren in en voor onze (kwetsbare) inwoners.

Door deze uitgangspunten te hanteren, willen we de verzwaring van de begroting beperken. Om de financiële opgave voor de toekomst niet onnodig groter te maken dan deze al is. Eén van de oorzaken van de verzwaarde financiële opgave betreft de bijstelling inflatie. Gezien de hoge inflatie hebben we de budgetten stevig moeten indexeren, dit was onvermijdelijk. Gemeenten worden hierin helaas onvoldoende gecompenseerd door een hogere uitkering van het Rijk.

We weten dat we op allerlei vlakken voor grote uitdagingen staan. Naast de gevolgen van het ravijnjaar vanaf 2026 heeft het rijk besloten om de tweede tranche van de herijking van het gemeentefonds door te voeren. Voor de gemeente Losser betekent dit een aanzienlijke daling van het budget dat we van het rijk ontvangen.

 

Voorjaarsnota Rijk biedt slechts gedeeltelijke compensatie voor onze hogere uitgaven

In de Voorjaarsnota van het Rijk zijn extra middelen vrijgemaakt voor zowel compensatie van het ravijnjaar als voor de kosten van de jeugdzorg. Het gaat echter slechts om een gedeeltelijke compensatie. En specifiek voor de jeugdzorg ook nog maar tot en met de jaarschijf 2027. Dat geeft weliswaar wat lucht in ons middelenkader, maar we moeten nu wel de tering naar de nering zetten. Ondanks deze lastige financiële situatie bouwen we verder aan een Onmeunig mooi Losser. In deze Voorjaarsnota schetsen we hoe we dat willen doen.

We blijven investeren in de Losserse samenleving

Hoewel de financiën onder druk staan, zetten we investeringen die zijn aangekondigd door. Denk daarbij aan de verbouwing van de Aloysiusschool in Losser en aan de voorbereidingen voor een nieuwe sporthal in de Lutte. Aanvullend investeren we juist dáár in onze samenleving, waar onze inwoners dat het hardst nodig hebben. Zo houden we met extra geld voor jeugdzorg en Wmo ons bestaande beleid overeind, ook als we daarvoor te weinig geld van het Rijk krijgen. Daarnaast investeren we in onze medewerkers die werkzaam zijn bij beschut werk.

Ruimte houden voor de toekomst

Als college vinden we het belangrijk om ook in de toekomst nog mogelijkheden te houden voor investeringen en nieuwe ontwikkelingen; we willen nog wel wat 'vet op de botten houden'. Daarom willen we extra budgettaire ruimte creëren die we zullen verwerken in de Gemeentebegroting 2026. We vinden het belangrijk dat we kunnen blijven investeren in onze inwoners en dat het geld daar naar toe gaat waar het nodig is.

Financiën

De Voorjaarsnota die voorligt is, als resultaat van de gemaakte keuzes en aannames, in de jaarschijf 2029 structureel sluitend. Daarmee is deze Voorjaarsnota de basis voor de in het najaar van 2025 op te stellen Gemeentebegroting 2026. En we voldoen zo aan de voorwaarden die de Provincie Overijssel aan ons stelt in het kader van het Financieel Toezicht.

In de Gemeentebegroting 2025 hebben we er al voor gekozen om voor incidentele kosten een deel van de algemene reserve in te zetten. Met een weerstandsratio van ruim 10 was hiervoor ook voldoende ruimte. Behoeften vanuit de samenleving en het werken vanuit de gemeentebrede opgaven waren hierbij leidend. We kijken nu naar onze eigen organisatie om bij te dragen aan de reductie van kosten, we zoeken nog meer de verbinding met partners in het maatschappelijk veld en we doen een beroep op inwoners en ondernemers.

 

Met de keuzes die we in deze Voorjaarsnota maken - en in relatie tot de achterblijvende rijksmiddelen - zien we dat de weerstandsratio op termijn onder druk komt te staan. Om ook in de toekomst ruimte te houden voor investeringen en nieuwe ontwikkelingen wenst het college wel “vet op de botten” te houden. Om dit te realiseren zijn aanvullende maatregelen daarom noodzakelijk. Daarbij kijken we breed naar onze begroting. En we kijken we vanuit de opgaven waar bijsturing nodig is. In de Gemeentebegroting zullen we de opbrengst van dit proces nader uitwerken.

 

Leeswijzer

  • In hoofdstuk 2 treft u het geactualiseerde meerjarenperspectief 2026-2029 aan. Als uitgangspunt is het meerjarenperspectief uit de Gemeentebegroting 2025 genomen. Vervolgens zijn de financiële consequenties verwerkt van de voorstellen die wij in deze Voorjaarsnota aan de raad doen. Hoofdstuk 2 is de financiële samenvatting van de voorliggende Voorjaarsnota.
  • Hoofdstuk 3 gaat gedetailleerder in op de financiële ontwikkelingen, die effect hebben op het middelenkader.
  • In de hoofdstukken 4 en 5 geven wij voor de begrotingsprogramma’s ‘Onmeunig mooi Losser’ respectievelijk ‘Wendbare organisatie en transparant bestuur’ in het onderdeel Bestuursrapportage de voortgang van de doelen op onze opgaven in 2025 weer, inclusief eventuele financiële bijstellingen. In het onderdeel Kadernota staan onze ambities voor de periode 2026 - 2029, vanuit het perspectief van onze opgaven. Daarna schetsen wij per begrotingsprogramma onze concrete voorstellen, voorzien van de financiële consequenties.
  • In hoofdstuk 6 treft u alle investeringen aan, voor een volledig overzicht.
  • Hoofdstuk 7 geeft een eerste opzet voor het creëren van budgettaire ruimte.