Net als voorgaande jaren van deze collegeperiode neemt het college bij formulering van beleid de toekomstvisie Samen schatbewaarders van de gemeente Losser als uitgangspunt. Het collegeprogramma Naar een nieuwe samenwerking is op de toekomstvisie gebaseerd. Voor de periode tot en met 2018 heeft het college drie kernopgaven benoemd. De kernopgaven blijven ongewijzigd:
Om invulling te kunnen geven aan de kernopgaven is het college ervan doordrongen dat ze voor het resultaat afhankelijk is van de samenwerking met de samenleving, onze inwoners, ondernemers en partners. De rol van de gemeente ten opzichte van de samenleving is veranderd en zal blijven veranderen. We werken steeds meer samen en betrekken inwoners op onderwerpen die voor hen relevant zijn. We zijn ons bewust dat als we in de toekomst relevant willen blijven voor onze gemeenschap het een continu investering vraagt in onze ontwikkeling van houding en gedrag. De organisatieontwikkeling Expeditie Losser die eind 2015 is gestart, zetten we dan ook in 2018 en aankomende jaren voort.
Hieronder worden de ontwikkelingen voor 2018 op deze kernopgaven nader toegelicht.
Toeristisch economisch profiel
Zoals bekend wordt de economie van Losser vooral vormgegeven door de agrarische en toeristische sector. De zakelijke dienstverlening en industriesector zijn zeer beperkt aanwezig en de detailhandel is vooral voor de eigen inwoners van belang. Voor wat betreft de economische ontwikkelingen zoekt Losser de aansluiting bij de regionaal economische beleidsdoelstellingen. Vooral de invulling vanuit de toeristische en agrarische sector is daarbij voor Losser van belang. In deze sectoren liggen de economische kansen voor Losser. Er wordt aansluiting gezocht bij regionale ontwikkelingen zoals de nieuwe Agenda van Twente en de Toeristische marketing Twente (Marketing Oost)
We faciliteren het Toeristisch Genootschap Losser, een platform waaraan verschillende organisaties uit zowel het toeristisch als de agrarische sector deelnemen. Zij monitoren het gezamenlijk opgestelde Actieprogramma voor recreatie en toerisme. De organisaties geven nu zelf, vanuit een gedeeld belang, verder vorm aan het platform.
Zaken die voorwaardenscheppend zijn voor de ontwikkeling van deze sectoren verdienen ook onze aandacht. Het college investeert in cultuur, we ondersteunen en verbinden lokale initiatieven op gebied van cultuur, cultureel erfgoed en toerisme. Daarnaast investeren we in de fysieke verbindingen tussen gebieden zodat toeristen zich makkelijk door heel Losser kunnen bewegen en kunnen recreëren.
Ook investeren we, samen met onze partners, in de kernen zodat deze aantrekkelijk blijven voor toeristen en de leefbaarheid van de kerkdorpen vergroten. Voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van het centrumplan voor Losser in samenwerking met CML en de Kwaliteitsimpuls in de Lutte.
Sociale samenhang en werk
Doorontwikkeling sociaal domein
We werken aan een vernieuwd en toekomstbestendig toegangsmodel met als uitgangspunt integraal werken volgens het principe van 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. We leggen de verantwoordelijkheid bij het individu stimuleren 'eigen kracht' en verlenen ondersteuning en zorg zo licht als mogelijk en zo zwaar als moet.
In de afgelopen jaren hebben we op basis van casuïstiek ervaring opgedaan met integraal werken. De jaren 2017 en 2018 gebruiken we om het integraal werken ook methodisch te borgen en medewerkers op te leiden om als integraal regisseur voor de gehele breedte van het sociaal domein aanspreekpunt te zijn voor de individuele cliënten.
Om efficiënt en effectief integraal te kunnen werken is een integraal ICT systeem een voorwaarde. Op dit moment worden verschillende systemen naast elkaar gebruikt die niet of onvoldoende met elkaar gekoppeld kunnen worden. In het financieel kader zijn de kosten opgenomen om in 2018 een integraal ICT systeem te ontwikkelen. Op dit moment is de toegang nog op bij verschillende partijen belegd wat in de praktijk tot onduidelijkheid leidt bij inwoners en partners. Zij weten niet bij wie ze met welke vraag moeten zijn.
Op dit moment is de toegang tot het sociaal domein bij diverse partijen belegd. Inwoners en partners ervaren dit als lastig en weten niet waarvoor ze bij wie moeten zijn. Daarnaast belemmert de huidige structuur een goede afstemming op inhoud. Onderzoeksbureau Radar voert op het moment van schrijven van deze kadernota een onderzoek uit naar de manier waarop de toegang het beste centraal kan worden georganiseerd. Na besluitvorming medio 2017 zal uitvoering gegeven worden aan een centrale toegang waarbij aandacht is voor de communicatie aan inwoners en partners.
We zien een stijgende vraag bij jeugd en bij Huishoudelijke Ondersteuning. Tegelijkertijd daalt de rijksbijdrage. Dat leidt op dit onderdeel tot een toenemende financiële spanning. Bij de jeugdhulp zetten we actiever in op de toegang tot maatwerkvoorzieningen. Dat doen we door aan een aantal knoppen te draaien:
Om te kunnen investeren in de algemene voorzieningen wordt in de van jaarrekening 2016 voorgesteld de bestemming bij het jaarrekeningresultaat aan te vullen.
Servicebedrijf en commerciële activiteiten WiL
Het Servicebedrijf is in 2016 opgericht en is een verregaande samenwerking aangegaan met de stichting Werken in Losser (WiL). Het Servicebedrijf staat voor de strategische opgave om een toekomstbestendige organisatie te blijven. Bij de begrotingsbehandeling 2015 is besloten om de flexibele schil (ambtelijk) met een loonwaarde van € 84.000 vanaf 2015 tot en met 2018 tijdelijk te bevriezen. De uitdaging is dat de SW-capaciteit op termijn terugloopt en momenteel is ook de instroom vanuit de WBB onvoldoende. In de toekomst gaat hier, bij gelijkblijvend onderhoudsniveau, een capaciteitsprobleem probleem ontstaan.
Een mogelijke kans tot verbetering van bedrijfsmatig - en maatschappelijk rendement ligt in een nog verdergaande samenwerking met stichting Wil. De komende jaren loopt het aantal SW-medewerkers terug. Op dit moment werkt een groot aantal SW-medewerkers voor het Servicebedrijf en een beperkt aantal daarvan wordt daarnaast ook actief ingezet op commerciële opdrachten van de St Wil. Deze opdrachten genereren inkomsten van € 100.000. Door de numerieke terugloop van het aantal SW-medewerkers, een verschraling van de noodzakelijke competenties en de capaciteitsbehoefte van het Servicebedrijf om haar taken uit te voeren, komen of de commerciële inkomsten van de Stichting of de kwaliteit van onderhoud van de openbare ruimte onder druk te staan. In 2017 wordt met een visie op de doorontwikkeling van het Servicebedrijf in samenwerking met St Wil inzicht verkregen hoe en in welke omvang dit effect kan worden opgevangen.
Voorzieningenniveau
Een goed en betaalbaar voorzieningenniveau voor nu en in de toekomst is erg belangrijk voor onze inwoners en de leefbaarheid in onze dorpen. Op dit gebied zijn er verschillende ontwikkelingen.
De vernieuwbouw Twents Carmel college wordt in 2018 afgerond. Het muziekonderwijs zal hier ook in gehuisvest worden. In 2018 wordt gestart met de bouw van de sporthal. In de Lutte vindt herontwikkeling plaats van de voormalige bibliotheek en peuterspeelzaal.
Eind 2017 wordt het Kulturhus Losser opgeleverd. In 2018 gaan we met elkaar ontdekken welke synergie in samenwerking gaat ontstaan door met verschillende partners een gebouw te delen.
Naast deze kernopgaven is er in 2018 nog aantal andere beleidsontwikkelingen. Deze worden hieronder toegelicht.
Omgevingswet en Omgevingsdienst (Odt)
De Omgevingswet is een ontwikkeling met een vergelijkbare omvang als de drie decentralisaties. Deze wet treedt naar verwachting in 2019 in werking. De wet integreert zo’n 26 wetten op het gebied van de fysieke leefomgeving. Hieronder vallen onderwerpen als: bouwen, milieu, waterbeheer, ruimtelijke ordening, monumentenzorg, gezondheid en natuur. Met de Omgevingswet wil de overheid het wettelijk systeem ‘eenvoudig beter’ maken.
Een andere ontwikkeling is de oprichting van de Omgevingsdienst Twente. Door landelijke wetgeving moet de bestaande netwerk RUD worden omgebouwd tot een gemeenschappelijke regeling. Deze twee ontwikkelingen hebben impact op nagenoeg de hele gemeente. Zowel beleids- als procesmatig en ook op het juridische, financiële en het personele vlak.
Ondermijning
In regionaal verband speelt het onderwerp ondermijning. Dit heeft te maken met "crimineel" gedrag, waardoor de samenleving geraakt wordt. Onder- en bovenwereld schuiven door elkaar. In 2017 worden per gemeente ondermijningsbeelden opgesteld. Na oplevering van deze beelden, betekent dit dat hier inzet op moet worden gepleegd. Dit raakt niet alleen het strafrecht, maar ook voor de gemeentelijke organisatie. De organisatie moet eerst bekend raken met dit onderwerp en de reikwijdte hiervan. Vervolgens moeten er acties worden ondernomen. Dit zal naar verwachting in 2018 en ook de komende jaren de nodige capaciteit kosten. Na oplevering van het ondermijningsbeeld wordt een plan van aanpak opgesteld waarin inzet en kosten meerjarig nader worden onderbouwd.
Digitalisering
In de tegenwoordige informatie- en netwerksamenleving nemen mensen steeds meer zelf de regie in handen. Het perspectief is dat ze door middel van technologie de zaken en taken kunnen organiseren zoals ze willen. Voorbeeld hiervan is het 24 uur per dag zaken doen met de overheid. Het is belangrijk dat gemeenten de bedrijfsvoering en dienstverlening uniformeren en digitaliseren en waar nodig lokaal maatwerk leveren. Informatie moet over de grenzen van de eigen organisatie met elkaar worden uitgewisseld en gedeeld. Landelijk worden daartoe gemeenschappelijke basisvoorzieningen, digitale diensten, standaarden en oplossingen ontwikkeld.
Daarnaast zijn er externe ontwikkelingen die op ons afkomen, zoals:
In al deze ontwikkelingen spelen informatievoorziening en ICT een belangrijke rol. Ze zijn een middel om organisatiedoelen te bereiken. Om invulling aan deze uitdagingen te kunnen geven, is recentelijk de Roadmap Losser geactualiseerd. De commissie Bestuur en Samenleving is hier op 30 mei 2017 over geïnformeerd. In de Roadmap zijn voor de komende jaren de belangrijkste projecten, een planning en een indicatie van de kosten per project aangegeven. Voor ieder project wordt een project- en/of implementatieplan opgesteld waarin de details zijn uitgewerkt.
Het toenemende belang van ICT maakt dat er veel aandacht moet komen voor een goede beveiliging van data en aandacht voor privacy-aspecten.
Om de ambities op ICT-gebied waar te kunnen maken is aanvullend budget noodzakelijk. In deze Kadernota is hier in voorzien.
Duurzaamheid
Eind vorig jaar bij de vaststelling van begroting 2017 is door de Raad unaniem een motie ‘Duurzaamheid’ aangenomen. Hierin wordt gevraagd om een brede aanpak door inwoners, ondernemers en organisaties nadrukkelijk te betrekken bij het maken van Duurzaamheidsbeleid voor de gemeente Losser. Dit beleid wordt gekoppeld aan regionale initiatieven in Twents - en in Noordoost-Twents verband. Daarnaast hebben de Twentse gemeenten besloten om TWENCE een nadrukkelijke rol te geven om met concrete initiatieven bij te dragen de duurzaamheidsdoelstellingen van de Twentse gemeenten. Om aan de landelijke doelstellingen te voldoen zal de gemeente Losser ook met eigen initiatieven moeten komen zeker nu het zonnepark ‘Overdinkel’ niet doorgaat. In het proces naar de begroting toe zullen wij met concrete meetbare voorstellen komen.
Profijtbeginsel
Het profijtbeginsel wordt door de gemeenteraad gezien als inkomsten (€ 19.465) en moet worden opgebracht door de partijen die evenementen organiseren. In relatie tot de begroting van het grootste deel van de evenementen is dit bedrag dermate hoog dat dit onmogelijk door deze organisaties kan worden opgebracht. Daarom is dit tot nu toe nog niet gerealiseerd. Wanneer dit wel wordt gedaan zou het gevolg kunnen zijn dat de evenementen in de komende jaren niet meer worden georganiseerd. In aanloop naar de begroting zal een voorstel worden gedaan m.b.t. tot deze post.
Uitvoering Hondenbeleid
Hondenpoep staat landelijk in de top vijf van ergernissen. Conform college- en raadsbesluit (respectievelijk 7 maart en 23 mei 2017) wordt voorgesteld om het plan van aanpak uit te voeren. De kosten hiervoor zijn mede afhankelijk van de keuzes die in het participatieproces met inwoners worden gemaakt. De kosten op basis van het plan van aanpak hiervoor zijn opgenomen in deze kadernota.