5. Bijlagen

5.1. Beleidsindicatoren

In het kader van de doorontwikkeling van de planning en control cyclus is in 2018 een begin gemaakt met resultaatsturing aan de hand van geformuleerde doelstellingen. De afspraak is dat bij de doelstellingen indicatoren worden opgenomen die een toegevoegde waarde hebben op de resultaatsturing. Deze verdieping moet nog plaatsvinden. Vooralsnog zijn in deze bijlage de BBV indicatoren opgenomen (bron: Waarstaatjegemeente.nl).

Vergelijking Losser met <25.000 inwoners gemeenten

Vergelijking Losser met gemiddelde Nederland

5.2. Financiële uitgangspunten

Het voeren van een gezond financieel beleid en het opstellen van een (meerjaren)begroting kunnen niet zonder duidelijke financiële randvoorwaarden, die borg staan voor een evenwichtig en consequent financieel beleid. Het is daarom van belang dat de financiële uitgangspunten door de raad worden onderschreven.

Algemeen

Voor de loon- en prijsontwikkeling wordt bij het opstellen van de (meerjaren)begroting uitgegaan van de meest recente prognose van het CBS.
Prijscompensatie = indexering.
Op basis van BBP (Bruto Binnenlands Product) waarmee voor 2019 wordt gerekend in het gemeentefonds.
We starten met het toerekenen van de kosten voor afschrijven en rente in het jaar nadat een investering gereed is.
Investeringen die langer dan een kalenderjaar duren worden in het 2e jaar belast met de toerekening van de rekenrente over het geïnvesteerde bedrag.
De rekenrente wordt verlaagd van 2,0 naar 1,5%.
De algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt berekend op basis van de mei-circulaire voorafgaand aan het begrotingsjaar.
Subsidies: Het budget voor subsidies is budgettair neutraal verwerkt. Tijdens de begroting kan ten gevolge van wijziging subsidiebeleid hiervan worden afgeweken.
Lokale heffingen: Inflatiecorrectie toepassen op lokale heffingen. Dit geldt voor de heffingen waar geen directe kostenprijsberekening aan ten grondslag ligt (onroerendezaak-, woonforensen-, toeristenbelasting en leges (voor zover niet wettelijk voorgeschreven)).

Bron: meicirculaire 2018.

Nominale ontwikkeling	Begroting 2018	Begroting 2019	Begroting 2020	Begroting 2021	Begroting 2022
Goederen en diensten	1,60%	1,40%	1,50%	1,40%	1,50%
Personeelskosten	2,30%	3,13%	3,20%	2,70%	3,20%

5.3. Taakvelden overzicht

Totaal baten en lasten 2019 per programma

Bedragen in 1.000 euro's	Fys Lasten	Fys Baten	Soc Lasten	Soc Baten	Dns Lasten	Dns Baten	Totaal
0.1 Bestuur	0	0	0	0	1.629	57	1.571
0.10 Mutatie reserves	12	35	0	222	1.312	2.201	-1.133
0.2 Burgerzaken	0	0	0	0	586	333	253
0.3 Beheer overige gebouwen en gronden	656	135	0	0	0	0	521
0.4 Ondersteuning organisatie	0	0	0	0	6.914	186	6.728
0.5 Treasury	0	0	0	0	731	1.305	-574
0.61 OZB woningen	0	0	0	0	319	3.334	-3.015
0.62 OZB- niet woningen	0	0	0	0	0	1.474	-1.474
0.64 Belastingen Overig	0	0	0	0	25	213	-188
0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen Gemeentefonds	0	0	0	0	0	33.968	-33.968
0.8 Overige baten en lasten	0	0	0	0	456	0	456
0.9 Vennootschapsbelasting [VpB]	0	0	0	0	31	0	31
1.1 Crisisbeheersing en Brandweer	0	0	0	0	1.546	0	1.546
1.2 Openbare orde en Veiligheid	0	0	0	0	415	15	400
2.1 Verkeer en vervoer	2.715	86	0	0	0	0	2.629
2.4 Economische Havens en waterwegen	18	2	0	0	0	0	16
2.5 Openbaar vervoer	32	0	0	0	0	0	32
3.3 Bedrijfsloket en regelingen	239	115	0	0	0	0	124
3.4 Economische promotie	14	252	160	0	0	0	-78
4.2 Onderwijshuisvesting	0	0	987	30	0	0	956
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken	0	0	831	180	0	0	650
5.1 Sportbeleid en activering	0	0	197	0	0	0	197
5.2 Sportaccommodaties	0	0	1.677	600	0	0	1.078
5.3 Cultuurpresentatie, productie en participatie	0	0	234	0	0	0	234
5.4 Musea	0	0	18	0	0	0	18
5.5 Cultureel erfgoed	0	0	23	16	0	0	6
5.6 Media	0	0	471	0	0	0	471
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie	1.156	53	155	48	0	0	1.210
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie	0	0	1.375	63	0	0	1.311
6.2 Wijkteams	0	0	1.099	0	0	0	1.099
6.3 Inkomensregelingen	0	0	6.952	5.441	0	0	1.512
6.4 Begeleide participatie	0	0	4.925	1.000	0	0	3.925
6.5 Arbeidsparticipatie	0	0	584	21	0	0	563
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO)	0	0	3.886	400	0	0	3.485
6.7 Maatwerkdienstverlening 18+	0	0	2.586	0	0	0	2.586
6.72 Maatwerkdienstverlening 18-	0	0	4.409	0	0	0	4.409
6.81 Geëscaleerde zorg 18+	0	0	0	0	0	0	0
6.82 Geëscaleerde zorg 18-	0	0	394	0	0	0	394
7.1 Volksgezondheid	0	0	824	0	0	0	824
7.2 Riolering	2.287	2.981	0	0	0	0	-694
7.3. Afval	1.945	2.429	0	0	0	0	-484
7.4 Milieubeheer	991	4	0	0	0	0	987
7.5 Begraafplaatsen	13	1	0	0	0	0	12
8.1 Ruimtelijke ordening	1.002	57	0	0	0	0	945
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen)	6.239	6.239	0	0	0	0	0
8.3 Wonen en bouwen	896	468	0	0	0	0	428
Totaal	18.216	12.857	31.785	8.021	13.965	43.088	0

5.4. Beleidsverplichtingen en wensen

Onderstaande voorstellen zijn meegenomen en verwerkt in de Voorjaarsnota 2018

Overzicht van verwerkte financiële O&O afwijkingen en ontwikkelingen

Onderwerp (bedrag x € 1.000)		2019	2020	2021	2022
1.	Wegen (risico-onderzoek Kunstwerken)	60	0	0	0
2.	Wegen (nota kapitaalgoederen)	30	0	0	0
3.	Investeringen O&O (materieel Servicebedrijf)	0	16	33	50
4.	Maatwerkvoorzieningen Wmo (eigen bijdrage)	70	70	70	70
5.	Maatwerkvoorzieningen Wmo (vervoersvoorzieningen)	-70	-70	-70	-70
6.	Belastingen	31	24	52	62
7.	Routebureau van regio Twente	3	3	3	3
8.	Burgerzaken	34	44	26	26
9.	College van B&W (extra wethouder)	55	55	55	55
10	Regionale crisisbeheersing	84	84	84	84
11.	Onvoorzien HR21	46	46	46	46
12.	ICT (uitbreiding accountants door medewerkers)	100	100	100	100
13.	investeringen O&O	3	3	3	3
Totale kosten in euro’s		446	375	402	429

Overzicht van verwerkte knelpunten bestaand beleid

Onderwerp (bedrag x € 1.000)		Categorie	2019	2020	2021	2022
1.	Huisvesting (inzet bodes)	A	25	25	25	25
2.	Huisvesting (werkplekken)	B	18	18	-	-
3.	Vastgoed (BAG)	A	22	22	22	22
4.	Vastgoed (verbeterslag)	A	40	0	0	0
5.	ICT (key2Jongeren)	A	0	0	0	0
6.	ICT (digitale veiligheid)	A	40	40	40	40
7.	Onderwijs	A	0	0	0	0
8.	Secretariaat	A	20	20	20	20
9.	Servicebedrijf	C	90	90	90	-
10	Sociale werkvoorziening	B	100	100	-	-
11.	Armoedebeleid	B	100	100	-	-
12.	Bijstandsverlening (BUIG-budget)	A	-600	-600	-600	-600
13.	Bijstandsverlening (toename cliënten)	A	350	350	350	350
14.	Bijstandsverlening (Bbz)	A	100	100	100	100
15.	Ruimtelijke ordening	A	85	0	0	0
16.	Verkeer en vervoer	A	35	0	0	0
17.	Jeugdzorg (pleegzorg)	A	154	154	154	154
18.	jeugdzorg (specialistische hulp)	A	-166	-166	-166	-166
19.	Jeugdzorg (ontwikkelingen)	A	1.256	1.056	856	856
20.	Maatschappelijke voorzieningen Wmo (maatschappelijke deelname)	A	-200	-200	-200	-200
21.	Maatschappelijke voorzieningen Wmo (maatschappelijke deelname)	A	275	275	275	275
22.	Maatschappelijke voorzieningen Wmo (maatschappelijke deelname)	A	-215	-215	-215	-215
23.	Maatschappelijke voorzieningen Wmo (maatschappelijke deelname)	A	10	10	10	10
24.	Maatschappelijke voorzieningen Wmo (maatschappelijke deelname)	A	60	60	60	60
25.	Sportaccommodaties	A	0	0	0	0
26.	Openbare orde en veiligheid	A	100	0	0	0
27.	ODT	A	0	0	0	0
28.	Investeringen knelpunten bestaand beleid	A	0	56	79	91
	Investeringen knelpunten bestaand beleid	B	0	0	-	-
	Investeringen knelpunten bestaand beleid	C	0	0	0	-
Totale kosten in euro’s			1.699	1.295	900	822

5.5. Vervangingsinvesteringen

Hieronder wordt een overzicht gegeven van de (vervangings)investeringen die waren opgenomen in het GRP en de Voorjaarsnota 2018.

Omschrijving		Totaal investering	Start investering	Investering gereed	2019	2020	2021	2022
1.	GRP	€ 839.913	2018	2019	-	45.227	44.737	44.248
2.	Nieuwbouw Sportvoorze pand-sloop	€ 800.000	2018	2019	-	32.000	31.700	31.400
3.	Aanschaf software 2019	€ 40.000	2018	2019	-	8.600	8.480	8.360
4.	Inhuur VTH ondersteuning migratie naar Squit	€ 90.000	2018	2019	-	19.350	19.080	18.810
5.	Projectkosten roadmap ICT 2019	€ 50.000	2018	2019	-	10.750	10.600	10.450
6.	Vervanging openbare verlichting 2016	€ 400.000	2018	2019	-	26.000	25.700	25.400
7.	Marerieel Service bedrijf	€ 116.000	2018	2019	-	16.240	16.023	15.805
8.	GRP	€ 456.750	2019	2020	-	-	-	-
		€ 448.148	2020	2020	-	-	47.357	46.850
9.	Pickup	€ 30.000	2020	2020	-	-	4.200	4.144
10.	Voertuig rioolonderhoud	€ 100.000	2020	2020	-	-	14.000	13.813
11.	Aanschaf software 2020	€ 75.000	2020	2020	-	-	16.125	15.900
12.	Projectkostn roadmap ICT 2020	€ 50.000	2020	2020	-	-	10.750	10.600
13.	Vervanging openbare verlichting 2020	€ 200.000	2020	2020	-	-	13.000	12.850
14.	Materieel Service bedrijf 2020	€ 124.500	2020	2020	-	-	17.430	17.197
15.	Uitv Prog duurzaamheid 2020	€ 250.000	2020	2020	-	-	13.750	13.600
16.	GRP	€ 329.875	2019	2021	-	-	-	-
		€ 700553	2020	2021	-	-	-	-
		€ 283.379	2021	2021	-	-	-	81.868
17.	MIP vervanging schijf 2019	€ 800.000	2019	2021	-	-	-	52.000
18.	MIP vervanging schijf 2020	€ 800.000	2020	2021	-	-	-	52.000
19.	MIP vervanging schijf 2021	€ 1.000.000	2021	2021	-	-	-	65.000
20.	Vrachtauto 4x4 met kraan	€ 100.000	2021	2021	-	-	-	14.000
21.	Aanschasf software 2021	€ 62.500	2021	2021	-	-	-	13.438
22.	Kwaliteitsimpuls de Lutte	€ 500.000	2019	2021	-	-	-	32.500
23.	Kwaliteitsimpuls parapluplan Losser	€ 500.000	2019	2021	-	-	-	32.500
26.	Vervanging openbare verlichting 2021	€ 200.000	2020	2021	-	-	-	13.000
27.	Materieel service bedrijf	€ 119.500	2021	2021	-	-	-	16.730
28.	Uitv Prog Duurzaamheid 2021	€ 250.000	2021	2021	-	-	-	13.750
29.	Aanpassen Hanhofweg	€ 100.000	2021	2021	-	-	-	6.500
30.	Gronausestraat midden III	€ 565.000	2021	2021	-	-	-	36.725
31.	LAGA-pad	€ 500.000	2021	2021	-	-	-	32.500
32.	GRP	€ 437.847	2020	2022	-	-	-	-
		€ 598.068	2021	2022	-	-	-	-
33.	Materieel service bedrijf	€ 206.500	2022	2022	-	-	-	-
34.	Uitv Prog duurzaamheid 2022	€ 250.000	2022	2022	-	-	-	-
35.	GRP	€ 951.100	2019	2023	-	-	-	-
		€ 200.000	2019	2023	-	-	-	-
		€ 984.598	2023	2023	-	-	-	-
36.	GRP	€ 441.951	2021	2024	-	-	-	-
		€ 1.056.057	2022	2024	-	-	-	-
37.	GRP	€ 636.818	2022	2025	-	-	-	-

Totaal		€ 16.644.057			-	158.167	292.932	751.937

5.6. Actueel overzicht kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen
Areaal	Hoeveelheid	Eenheid	Areaal	Hoeveelheid	Eenheid
Groen			Speeltoestellen
Bomen	11.104	st.	Speeltoestellen	334	st.
Natuurlijke beplanting	395.381	m2	Speelondergrond zand	7.158	m2
			Speelondergrond rubberen tegels	810	m2
Bodembedekkende heesters	17.870	m2
Heesters/ botanische rozen	77.391	m2	Verharding
Rozen	6.449	m2	Cementbeton	23.722	m2
Vaste planten	2.141	m2	Dicht asfaltbeton	505.089	m2
Wisselperk (zomergoed)	65	m2	Elementen	715.661	m2
Totaal cultuurlijke beplanting	103.916	m2	Oppervlakbehandeling	441.203	m2
			Overige	293.158	m2
Hagen	5.399	m2	Zeer open asfaltbeton	7.593	m2
Plantenbakken	22	st.	Totaal verharding	1.986.427	m2

Berm	629.574	m2	Water
Gazon	417.047	m2	Duikers	14.050	m
Gazon met bollen	6.771	m2	Waterlopen	125.307	m
Kruidenrijk gras	18.050	m2	Beschoeiing	1.987	m
Natuurlijke oever	1.687	m2
Ruigte	29.999	m2	Kunstwerken
Wadi	20.393	m2	Faunaraster	3	st.
Totaal gras	1.123.521	m2	Steiger/ vlonder	6	st.
			Stuw	4	st
Openbare verlichting			Tunnels	1	st.
Lichtmasten	4.623	st.	Vaste bruggen	49	st.

Straatmeubilair			Riolering
Afvalbakken	257	st.	Vrijverval riolering	168.739	m
Bebouwde komborden	76	st.	Putten, vrijverval riool	4.226	st.
Verwijzing borden	270	st.	Kolken	7.736	st.
Zitmeubilair	274	st.	Drukriolering	163.846	m
Verkeersborden	3.640	st.	Randvoorzieningen	5	st.
Straatnaamborden	1.006	st.	Hoofdgemalen	17	st.
Schrikhekken	159	st.	Tussengemalen	7	st.
Vlaggemasten	7	st.	Tunnelgemalen	3
Plattegrondkosten	7	st.	Minigemalen	576	st.
Welkomstborden	13	st.	Centrale verdeelkasten (electra)	35	st.
Verkeersspiegel	7	st.	Meet en regelsystemen	33	st.

Afvalinzameling			Areaal vastgoed
Minicontainers GFT, rest en VEC	25.381	st.	Eigendienst	9	st.
Bovengrondse container glas	4	st.	Maatschappelijk	55	st.
Bovengrondse container textiel	4	st.	Commercieel	48	st.
Bovengrondse container verpakkingen	13	st.
Ondergrondse container glas	17	st.
Ondergrondse container restafval	30	st.
Ondergrondse container textiel	7	st.
Ondergrondse container verpakkingen	5	st.

5.7. Monitor Sociaal Domein 1e halfjaar 2018

5.8. Actuele beleidsdocumenten

Beleidsdocument	Jaar van vaststelling	Jaar van herziening
Programma Fysiek
Uitvoeringsnota speelterreinen	2001	nog in te plannen
Notitie speelvoorzieningen	2007	nog in te plannen
Gemeentelijk rioleringsplan vGRP 2018-2022	2018
Nota kapitaalgoederen openbare ruimte 2014-2018	2013	2019
Verkeer en parkeerplan centrum Losser (onderdeel van het Parapluplan centrum Losser)	2017
Categoriseringsplan Wegen op basis van Regionaal uitvoeringsprogramma's duurzaam veilig (actualiseren als onderdeel van de gemeentelijke mobiliteitsvisie)	1999	2019
Wegenlegger	2010	2018
Landschapontwikkelingsplan	2008
Groenstructuurplan	2017
Bomenbeleidsplan		2019
Beleidsnota Wegen (incl. gladheidsbestrijdingsplan)	2008	2018/2019
Beleidsnota Licht in de openbare ruimte	2017
Beheer en beleidsplan straatmeubilair en verlichting		nog in te plannen
Beleidsnota kunstwerken (inclusief vervanging)		2018/2019
Groenbeheer- en beleidsplan		2018/2019
Beleidsnota Inzameling huishoudelijk afval	2017
Bouwverordening	2012
Milieuprogramma en uitvoeringsplannen RUD (regionaal)	2014
Actieprogramma VROM	2006
Welstandsnota	2013
Gladheidsbestrijdingsplan	2015	2020
Gemeentelijk mobiliteitsplan		2019
Prestatieafspraken woningbouw gemeente - provincie	2016	2019
Gebiedsvisie Noordoost Twente	2012
Casco benadering in Noordoost Twente	2012	2018
Gemeentelijk gebouwen (RGDBoei)	2016
Woonvisie 2016	2016
Bestemmingsplan buitengebied	2013	2023
Toekomstvisie gemeente Losser 2025	2014	2025
Nota Grondbeleid	2014
Herziene grondexploitaties	2014
Nota vastgoed gemeente Losser	2014	2019
Notitie karakteristieke gebouwen centrum Losser	2017	2018
Standplaatsenbeleid gemeente Losser	2018
Beleidsregels planologische afwijkingsmogelijkheden	2011	2018
Opstellen flankerend beleid Centrum		2018
Notitie diverse beleidsontwikkelingen buitengebied		2018
Hondenbeleidsplan	2017
Algemene verordening ondergrondse infrastructuur	2016
Toekomstvisie Duurzaam Losser 2040	2018
Structuurvisie Losser	2018
Beleidsregel Wet aanpak woonoverlast gemeente Losser	2018
Programma Sociaal
Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs	2013
Verordening Leerlingenvervoer	2017
Voor en vroegschoolse educatie	2012	2017
Buiten Schoolse Opvang: een nieuwe schakel in kinderopvang	1999
Integraal huisvestingsplan 2010 - 2018	2011
Nota algemeen sportbeleid	1997
Notitie binnensportaccommodaties	2013
Notitie privatisering buitensportaccommodaties	2011
Algemene subsidieverordening gemeente Losser	2010
Notitie Subsidiebeleid 2017-2018	2017
Uitvoeringsbesluit voor structurele waarderingssubsidies 2013	2013
Cultuurnota	2010
Cultuurvisie		2018
Erfgoedverordening	2010
Visie lokaal bibliotheekbeleid 2011 -2013	2011	2019
Nota integraal jeugdbeleid	2017
Verordening Jeugdhulp	2017
Beleidsregels Jeugdzorg	2018
Veiligheidsbeleid jeugdzorg	2016
Startnotitie voor jeugd en gezin	2009
Verordening inburgering	2010
Nota ouderenbeleid	2009
Nota lokaal gezondheidsbeleid	2008	2018
Lokaal uitvoeringsprogramma gezondheidsnota 2013-2016	2013
Verordening maatschappelijke ondersteuning	2016
Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning	2016
Nota uitvoering Wet Tijdelijk Huisverbod	2009
Notitie Lokaal Bibliotheekbeleid Gemeente Losser	2011
Beleidsnota Maatschappelijke ondersteuning	2017
Beleidsregels begeleid werken Wet sociale werkvoorziening gemeente Losser	2009
Beleidsregels wachtlijstbeheer Wet sociale voorziening	2009
Financieel besluit maatschappelijke ondersteuning	2018
Nadere regels pgb jeugd gemeente Losser	2018
Beleidskader huishoudelijke ondersteuning	2017
Verordening maatschappelijke ondersteuning	2018
Nota ‘Van peuter tot kleuter in Losser’ herziene versie (VVE, Asscher en SMI)	2018
Reïntegratieverordening gemeente Losser 2017	2017
Urgentieverordening gemeente Losser	2017
Armoedebeleid	2016
Verordening Individuele Inkomenstoeslag 2015 gemeente Losser	2015
Beleidsregels Participatiewet gemeente Losser 2015	2015
Plan van aanpak Werkzoekenden aan het Werk	2015
Plan van aanpak Activering en Participatie	2016
Beleidsplan schuldhulpverlening 2018-2021	2018
Beleidsregels schuldhulpverlening	2103
Beleidsregels toegang schuldhulpverlening	2013
Actieplan jeugdwerkloosheid Twente ‘Jongerenoffensief 2015-2016’	2015	verlengd t/m 2018
Nota Reclame- en wegbewijzeringsbeleid	2014
Evenementenbeleid	2013	2018
Actieplan Recreatie en Toerisme	2016	2019
Nota Verblijfsrecreatie Noordoost Twente	2018
Uitwerkingsnotitie locaties bedrijventerreinen	2011	Komt met vaststelling structuurvisie begin 2018 waarschijnlijk te vervallen
Verordening Bedrijveninvesteringszone Centrum Losser 2017-2021	2016
Privacybeleid Sociaal Domein	2016
Sociaal Economische Strategie	2008
Verordening marktgeld 2018	2017
Programma Bestuur en Dienstverlening
Collegeprogramma 2014 - 2018	2014
Algemene Plaatselijke Verordening	2015
Regionaal risicoprofiel Twente	2015
Beleidsplan integrale veiligheid gemeente Losser 2013 - 2016	2013
Regionaal beleidsplan	2012
Regionaal crisisplan	2012
Uitvoeringsprogramma integrale veiligheid	2013
Wet Veiligheidsregio	2010
Besluit en organisatieplan één brandweer Twente	2012
Besluit overdrachtsdossier gemeente Losser - brandweer	2012
Notitie zelfstandig blijven: samenwerken moet! En zelfstandigheid, wat is dat?	2010
Nota representatie	2010
Nota verbonden partijen	2011	2019
Financiële verordening gemeente Losser (art. 212 Gemeentewet)	2017
Controleverordening (art. 213 Gemeentewet)
Doorontwikkeling P&C-cyclus	2014	2018
Nota weerstandsvermogen en risicomanagement	2018
Nota reserves en voorzieningen	2018

Inhoudsopgave