Bij de discussie over de doorontwikkeling van de planning & controlcyclus, heeft de gemeenteraad er voor gekozen om het aantal p&c documenten tot vier te beperken. Deze zijn (in volgorde van de p&c cyclus): de Kadernota, de begroting, de bestuursrapportage en de jaarrekening.
Aanvullend zal er nog een aantal afspraken worden gemaakt, wanneer en op welke wijze de raad actief wordt geïnformeerd over majeure financiële ontwikkelingen, die zich tussentijds voordoen. Het college zal daarvoor op korte termijn, via de commissie Bestuur en Samenleving, met voorstellen komen.
3.1. Financieel perspectief
De Kadernota 2015 – 2018 is op 1 juli 2014 door de gemeenteraad behandeld. Het college heeft een aantal bezuinigingsalternatieven voorgelegd. Na amendering en verwerking van de bezuinigingen, resteerde het navolgend financiële perspectief.
(in euro’s)
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| 192.000 N | 74.000 N | 33.000 N | 315.000 N |
Het college hecht aan een reëel sluitend meerjarenperspectief. Om die reden is een pakket met dekkingsmaatregelen opgesteld. Ondanks het positieve financiële beeld dat het college u presenteert, realiseert het college zich dat voorzichtigheid is geboden. Niet voor niks hebben we in de aanbiedingsbrief gewezen op enkele onzekere ontwikkelingen/risico’s, met mogelijke financiële consequenties. Ook is de Losserse financiële huishouding nog onvoldoende robuust. Daarnaast is er nog een aantal knelpunten benoemd, dat niet is gehonoreerd. Indien de omstandigheden dit ook maar enigszins toelaten, zal het college koersen op een verdere versterking van de financiële positie. Overigens verheugt het ons dat de ‘ratio Weerstandsvermogen’ in de komende jaren, uitgaande van de huidige inzichten, verder zal versterken. Dit is een belangrijke stap op weg naar een structureel gezonde financiële huishouding.
Om vorm aan deze verbetering te geven, stelt het college de raad voor om deze geprognosticeerde ruimte voor de komende jaren toe te voegen aan de algemene risicoreserve. Hiermee wordt het Losserse weerstandsvermogen vergroot. Het uiteindelijke financiële perspectief ziet er dan als volgt uit:
(in euro’s)
|
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
Perspectief |
61.000 |
347.000 |
428.000 |
204.000 |
|
Naar risicoreserve |
61.000 |
347.000 |
428.000 |
204.000 |
|
|
0 |
0 |
0 |
0 |
In het vervolg van deze paragraaf wordt ingegaan op de ontwikkeling van de begroting sinds de in november 2013 vastgestelde begroting 2014. Ook wordt aandacht gegeven aan de voorgestelde bezuinigingen en de opgenomen knelpunten.
| Financieel kader (bedragen x € 1.000) |
2015 | 2016 | 2017 |
2018 |
| Stand begroting 2014 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Nog in te vullen bezuiniging nav sep circulaire 2013 | -283 | -386 | -324 | -324 |
| Amendement bij begroting 2014 - niet overgenomen bezuinigingen | -39 | -47 | -56 | -56 |
| Verwerking december circulaire | 125 | 140 | 167 | 9 |
| Financiële situatie begroting 2015 | -197 | -293 | -213 | -371 |
| A. Investeringen -vervanging | -6 | -116 | -112 | -108 |
| B. Nieuwe beleidswensen | 0 | 0 | 0 | 0 |
| C. Knelpunten | -318 | -200 | -212 | -212 |
| D. Bezuinigingen en ombuigingen | 150 | 150 | 150 | 150 |
| Beschikbare reeks in begroting voor vervanging/nieuw beleid | 95 | 190 | 185 | 185 |
| Financiële situatie begroting 2015 na kadernota | -276 | -269 | -202 | -356 |
| Verwerking meicirculaire 2014 | 79 | 160 | 132 | 2 |
| Loon- en prijscompensatie | -225 | -225 | -225 | -225 |
| Financiële situatie begroting 2015 na kadernota na raadsinfobrief |
-422 | -334 | -295 | -579 |
| Bezuinigingen kadernota - verwerking amendement | 230 | 260 | 262 | 264 |
| Financiële situatie begroting 2015 na kadernota incl. amendement | -192 | -74 |
-33 | -315 |
| Loon- en prijscompensatie, actualisering investeringsplanning, overige mutaties | 93 | 315 | 348 | 245 |
| Correctie kadernota - tellingen Algemene uitkering - ber.investeringen | 6 | -1 | -1 | 148 |
| Aanvullende besluiten raad | -163 | |||
| Financiële situatie begroting 2015 - 2018 na herrekening begroting | -256 | 239 | 314 | 78 |
| Bezuinigingsvoorstellen | 367 | 158 | 159 | 161 |
| Nieuwe knelpunten begroting | -50 | -50 | -45 | -35 |
| Toevoegingen aan algemene risico reserve | -61 | -347 | -428 | -204 |
| Financiële situatie begroting 2015 - 2018 inclusief bezuinigingsvoorstellen en knelpunten | 0 | 0 | 0 | 0 |
3.2. Uitwerking bezuinigingen
In onderstaand overzicht zijn de bezuinigingsvoorstellen weergegeven. In de volgende paragraaf wordt elk voorstel verder toegelicht.
| Bezuinigingen begroting - bedragen in € x 1.000 |
|||||
| Onderwerp | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| 1 | Studie- en opleidingskosten B&W | 10,0 | |||
| 2 | Werkgeversbenadering en bedrijvencontacten samenvoegen | 10,0 | 10,0 | 10,0 | 10,0 |
| 3 | Milieu algemeen - besparing op inkoop | 10,0 | |||
| 4 | Handhaving milieu - besparing op inkoop | 2,0 | |||
| 5 | Onderzoeken geluid - besparing op inkoop | 5,0 | |||
| 6 | Inzet personeel - flexibele schil tijdelijk afstoten | 84,0 | 84,0 | 84,0 | 84,0 |
| 7 | Stoppen met vervanging speelvoorzieningen | 25,0 | |||
| 8 | Wegbeheer - incidentele bezuiniging | 100,0 | |||
| 9 | Subsidie amateurkunst verminderen | 1,5 | 3,0 | 4,5 | |
| 10 | Subsidie vrijwilligersorganisaties verminderen | 11,2 | 11,2 | 11,2 | |
| 11 | Afschaffen geschenkbonnen aan gepensioneerden | 3,8 | 3,8 | 3,8 | 3,8 |
| 12 | Werving en selectie - afschaffen budgetten | 18,0 | 18,0 | 18,0 | 18,0 |
| 13 | Dimpact nog niet invoeren | 70,0 | |||
| 14 | Afschaffen glasverzekering gemeentehuis | 2,1 | 2,1 | 2,1 | 2,1 |
| 15 | Verhogen tarief uittreksel GBA | 1,3 | 1,3 | 1,3 | 1,3 |
| 16 | Beperken openingstijden dienstverlening | 11,0 | 11,0 | 11,0 | 11,0 |
| 17 | Verhogen leges huwelijken | 15,0 | 15,0 | 15,0 | 15,0 |
| Totaal Bezuinigingen en ombuigingen | 367,2 | 157,9 | 159,4 | 160,9 | |
Toelichting bezuinigingen
1. Studie- en opleidingskosten B&W - € 10.000 incidenteel
Incidentele bezuiniging in 2015 op studie- en opleidingskosten voor college.
Het structurele budget bedraagt € 25.000.
2. Werkgeversbenadering en bedrijvencontacten samenvoegen - € 10.000 structureel
Door het combineren van functieonderdelen/taken van verschillende afdelingen is een structurele besparing te realiseren van € 10.000. De voorgestelde bezuiniging gaat niet ten koste van de activiteiten die worden ondernomen om werkzoekenden naar een arbeidsplaats te bemiddelen.
3. Milieu algemeen – besparing op inkoop - € 10.000 incidenteel
Betreft een bezuiniging op een werkbudget, waar kosten van diensten van het RUD uit worden gedekt. Het gaat om specifieke vraagstukken. Door 'scherp' onderhandelen bij zowel de inkoop als de verkoop van diensten kan worden bezuinigd. Voordeel daarbij is dat Losser beschikt over gekwalificeerde medewerkers, waardoor hoge tarieven in rekening kunnen worden gebracht. Daarnaast worden zoveel mogelijk vraagstukken in eigen huis opgelost.
4. Handhaving milieu – besparing op inkoop - € 2.000 incidenteel
Als onder ad 3.
5. Onderzoeken geluid - besparing op inkoop - € 5.000 incidenteel
Als onder ad 3.
6. Inzet personeel – flexibele schil tijdelijk afstoten - € 84.000 structureel voor vier jaren
Tijdelijke mogelijkheid ( 4 jaren) om beschikbare middelen te bezuinigen. Op het moment dat de WSW capaciteit binnen de afdeling openbare werken terug loopt moeten de middelen weer beschikbaar zijn anders komt het vastgestelde niveau van de openbare ruimte onder druk.
7. Vervanging speelvoorzieningen - € 25.000 incidenteel
Er wordt tijdelijk gestopt met de vervanging van speelvoorzieningen. Het jaarlijks budget voor vervanging is incidenteel als bezuiniging ingeboekt.
8. Wegbeheer - incidentele bezuiniging - € 100.000 incidenteel
Door de gemeenteraad is in 2011 tot 2020 € 100.000 per jaar beschikbaar gesteld om de wegen op een niveau te brengen dat vergelijkbaar is met kwaliteitsniveau "C". Deze inhaalslag is nodig om te voorkomen dat er achterstallig onderhoud ontstaat. Voorgesteld wordt om genoemd budget voor 2015 (incidenteel) niet beschikbaar te stellen.
Zoals bij de Nota Kapitaalgoederen is vastgelegd, wordt middels kwaliteitsmetingen en technische inspecties het verloop van de technische kwaliteit en onderhoudskwaliteit van de wegen gevolgd. Hieruit zal blijken wat de invloed van verdergaande bezuinigingen is op de kwaliteit van de wegen in Losser op middellange termijn.
9. Subsidie amateurkunst verminderen – structureel vanaf 2016
Deze bezuiniging heeft consequenties voor verenigingen zoals muziek, zang-, en toneelverenigingen. Het subsidiebudget wordt gehalveerd. Onderzocht wordt of er beleid kan worden ontwikkeld, waarbij meer prestatiegericht subsidiëren uitgangspunt is. De bezuiniging zal niet eerder worden ingevoerd, dan dat het nieuwe subsidiebeleid is vastgesteld.
10. Subsidie vrijwilligersorganisaties verminderen – € 11.200 structureel vanaf 2016
deze bezuiniging heeft consequenties voor het subsidie aan verenigingen zoals muziek, zang-, en toneelverenigingen. Zie de toelichting op het vorig onderdeel.
11. Afschaffen geschenkbonnen aan gepensioneerde medewerkers - € 3.800 structureel
Afschaffen geschenkbonnen voor gepensioneerde oud medewerkers van de gemeente Losser
12. Werving en selectie - afschaffen budgetten - € 18.000 structureel
Afschaffen van de budgetten voor werving en selectie van personeel met ingang van 2015. De kosten van werving en selectie zullen in het vervolg worden gedekt uit de vacatureruimte.
13. Dimpact - € 70.000 incidenteel
In de begroting 2012 is rekening gehouden met een jaarlijkse bijdrage aan Dimpact. In 2015 is er nog geen bijdrage aan Dimpact nodig, omdat we nog niet over zijn gegaan op Dimpact vanwege de oprichting van de intergemeentelijke bedrijfsvoeringsorganisatie (IBO) in 2015. Binnen dit kader moet nog bekeken worden of uiteindelijk voor Dimpact wordt gekozen.
14. Afschaffen glasverzekering gemeentehuis - € 2.100 – structureel
Glasverzekering voor het gemeentehuis wordt afgeschaft met ingang van 2015. Eventuele schade komt dan voor rekening van de gemeente, waarbij incidentele dekking moet worden gevonden.
15. Verhogen tarief uittreksel GBA - € 1.300 structureel
Verhoging van de leges voor een uittreksel uit het GBA. Het tarief stijgt met 2,15 euro naar 14,95 euro.
16. Beperken openingstijden dienstverlening - € 11.000 – structureel
Beperking van de openingstijden voor gemeentehuis in Losser, op basis van managementinformatie over klantcontacten.
17.Verhogen leges huwelijken - € 15.000 - structureel
Verhoging van de leges voor huwelijken met ingang van 2015. Het tarief stijgt met 125 euro naar 404 euro.
| Bezuinigingen vastgesteld bij kadernota - bedragen in € x 1.000 |
|||||
| Onderwerp | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| 1 | Rentevoordeel grondbedrijf | 150,0 | 150,0 | 150,0 | 150,0 |
| Amendement | |||||
| 2 | Rekenrente 5,5% handhaven | 200,0 | 200,0 | 200,0 | 200,0 |
| 3 | Drank- en horecawet - knelpunt niet honoreren | 30,0 | 30,0 | 30,0 | 30,0 |
| 4 | Bezuiniging jeugdsportsubsidie | 1,9 | 3,7 | 5,5 | |
| 5 | Verkeersbeleid | 1,5 | 1,5 | 1,5 | |
| 6 | WWB inkomsdeel:langdurigheidstoeslag | 18,0 | 18,0 | 18,0 | |
| 7 | Bijzondere bijstand: drempelbedrag | 8,5 | 8,5 | 8,5 | |
| TOTAAL AMENDEMENT | 230,0 | 259,9 | 261,7 | 263,5 | |
| Totaal bezuinigingen en ombuigingen | 380,0 |
409,9 |
411,7 |
413,5 |
|
Toelichting
1.Rentevoordeel grondbedrijf
In de begroting is 390.000 euro structureel begroot als rentekosten in verband met het niet meer toerekenen van rente aan de niet in exploitatie genomen gronden. Dit naar aanleiding van de afwaardering van de gronden en de getroffen voorziening . In 2013 zijn twee complexen (Het Zijland en Luttermolenveld) in exploitatie genomen. Door het in exploitatie nemen worden de rentekosten weer toegerekend. Het nadeel dat we in onze begroting hebben opgenomen wordt daarmee 150.000 euro lager.
2. Renteonderzoek
In de begroting rekenen we momenteel met een rekenrente van 5,5%. De provincie, als toezichthouder, heeft aangegeven het wenselijk te vinden dat het rentepercentage dicht bij het percentage ligt wat er daadwerkelijk betaald wordt. Bij de behandeling van de jaarrekening in de financiële werkgroep van de raad heeft de accountant aangegeven dat het door ons gehanteerde percentage van 5,5% nog niet zodanig afwijkt dat er een verlaging noodzakelijk is. Een verlaging met 0,5% leidt in onze begroting tot een lager renteresultaat van circa 200.000 euro. Met dit resultaat is in de begroting van 2014 reeds rekening gehouden. Middels het amendement bij de kadernota 2015 heeft u er voor gekozen om het huidige rentepercentage van 5,5% te blijven hanteren. hierdoor ontstaat er begrotingstechnisch een positief resultaat van circa € 200.000.
3. Drank- en Horecawet
Het knelpunt in de kadernota met betrekking tot het toezicht houden op de naleving op de DHW is niet toegekend.
4. Bezuiniging jeugdsportsubsidie
Voorgestelde bezuiniging op jeugdsportsubsidie kan zoals aangegeven in het amendement, door wijziging van het subsidiestel, in 2016 worden gerealiseerd. Ook deze bezuiniging zal niet eerder worden ingevoerd, dan dat het nieuwe subsidiebeleid is vastgesteld.
5. Verkeersbeleid
Budget voor verkeersbrigadiers is met ingang 2016 bezuinigd.
6. WWB inkomensdeel: langdurigheidstoeslag.
De hoogte van de langdurigheidstoeslag is vanaf 2010 niet langer wettelijk vastgesteld, waarmee in theorie de hoogte op € 1 kan worden gesteld. Middels amendement bij de kadernota is besloten om de langdurigheidstoeslag te halveren vanaf 2016, dit leidt tot een besparing van € 18.000
7. Bijzondere bijstand: drempelbedrag
De gemeente heeft bij het toekennen van de bijzondere bijstand de mogelijkheid om een zogenaamd drempelbedrag toe te passen voordat bijzondere bijstand wordt verstrekt. Een eigen bijdrage van 125 euro per jaar is het wettelijk toegestane bedrag. Er is besloten om vanaf 2016 een drempel bedrag toe te passen.
3.3 Uitwerking investeringen, nieuwe beleidswensen en knelpunten
In de kadernota 2015 is een overzicht gepresenteerd van de knelpunten en vervangingsinvesteringen. Door vaststelling van de kadernota (inclusief amendement) zijn deze verwerkt in de begroting. Alleen het knelpunt met betrekking tot de drank- en horecawet is niet overgenomen. Daarnaast zijn in het vervolg proces van de begroting nog een aantal nieuwe knelpunten geïnventariseerd. In onderstaand overzicht staan deze knelpunten.
| Overzicht knelpunten begroting 2015-2018 bedrag in euro x 1.000 | ||||
| Onderwerp | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| Knelpunten - O&O(onontkoombare en onuitstelbare) | ||||
| 1. Aanpassing raming opbrengst hondenbelasting | 10,0 | 10,0 | 10,0 | 10,0 |
| 2. Kosten RUD algemeen | 10,0 | 10,0 | 10,0 | 10,0 |
| 3. Investeringen SSNT/IBO | 25,0 | 25,0 | 20,0 | 10,0 |
| 4. Drank- en horecawet | 5,0 | 5,0 | 5,0 | 5,0 |
| Totaal knelpunten | 50,0 | 50,0 |
45,0 |
35,0 |
Toelichting
1. Aanpassing raming opbrengst hondenbelasting
De raming van de inkomsten wordt naar beneden bijgesteld met € 10.000. Dit gebeurd op basis van de werkelijke inkomsten van de afgelopen jaren.
2. Kosten RUD-algemeen
Hangende het proces is gebleken dat ingeschatte incidentele kosten toch structureel zijn (o.a. automatisering). Op basis van de gekozen verdeelsleutel betekent dit voor Losser dat de structurele bijdrage de komende jaren ook omhoog moet (uitgaande van een netwerkRUD).
3. Investeringen SSNT/IBO
Voor de verschillende projecten in de regionale samenwerking binnen SSNT lopen de kosten voor de baat uit. Hier is in de begroting tot en met 2015 geld beschikbaar. Indien Losser wil blijven deelnemen aan projecten dan is ook voor de periode na 2015 budget nodig. In de bouwfase van IBO (2014 – 2016) zijn op een gegeven moment enige out-of-pocketmiddelen nodig. Hiervoor is geen budget beschikbaar.
4. Drank- en horecawet
Voor het toezicht houden op de naleving van de DHW stellen we voor om € 5.000 beschikbaar te stellen. Bekeken zal worden hoe dit beperkte budget het beste kan worden ingezet, waar bij aan voorlichting kan worden gedacht. Actief toezicht is niet aan de orde.
Niet verwerkte knelpunten, risico's en beleidswensen
Tijdens het opstellen van zowel de kadernota en de begroting zijn knelpunten en beleidswensen geinventariseerd. Niet alles kan gezien de financiele situatie worden uitgevoerd. De knelpunten en wensen die niet zijn voorgesteld of in een eerder stadium zijn afgewezen zijn:
Verder zijn er nog wensen in de richting van een multifunctionele accommodate en huisvesting voor het voortgezet onderwijs (Carmel).
3.4 Uitwerking kaders
In deze begroting zijn de kaders vanuit de begroting 2012 opgenomen. Door verdere uitwerking van deze kaders moeten we in 2014 en verdere jaren de bezuinigingen realiseren.
| Kader (bedrag * 1.000 euro) |
2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| Andere rol van de overheid | ||||
| Noaberschap | 17,5 | 35 | 35 | 35 |
| Innovatie | ||||
| Wijkcoaches | 25 | 25 | 25 | 25 |
| Jeugdzorg - Loes concept | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Vastgoed | 25 | 25 | 25 | 25 |
| Samenwerking andere gemeenten | 10 | 10 | 10 | 10 |
| Bedrijfsvoering | ||||
| Het nieuwe werken | 0 | 40 | 40 | 40 |
| Duurzaamheid | 15 | 15 | 15 | 15 |
| Gemeentelijke gebouwen | 60 | 60 | 60 | 60 |
| Verhuur gemeentehuis | 0 | 67 | 67 | 67 |
| Totaal uitwerking kaders | 157,5 |
282 | 282 | 282 |
Reserve uitwerking kaders
In de raad van 12-7-2011 heeft de raad ingestemd met het instellen van een reserve van € 500.000 voor het uitwerken van de kaders uit de begroting 2012. Het college heeft toegezegd de raad actief te informeren over dit meerjarige budget.
| Kader |
Verwachte uitgaven |
Reeds uitgegeven t/m berap 2014 |
Aangegane verplichtingen |
Resterend |
| Andere rol van de overheid | ||||
| Noaberschap | 150.000 | 0 | 31.000 | 119.000 |
| Innovatie | ||||
| Vastgoed | 50.000 | 33.575 | 0 | 16.425 |
| Bedrijfsvoering | ||||
| Het nieuwe werken | 96.000 | 57.250 | 17.000 | 21.750 |
| Duurzaamheid | 40.000 | 13.782 | 0 | |
| Verhuur gemeentehuis | 42.947 | 44.947 | 0 | |
| Besparing zwembad | 15.300 | 15.300 | 0 | |
| Kerntakendiscussie | 24.200 | 24.200 | 0 | |
| Invoering P&O instrumentarium | 26.570 | 0 | 26.570 | |
| Onderzoek buitendienst | 73.000 | 55.973 | 2.295 | 14.732 |
| Totaal verwachte uitgaven | 518.017 | 245.027 | 76.865 | 196.125 |